یکی از کارکردهای اصلی سیستم ایمنی، محافظت بدن در برابر تهاجم عوامل بیگانه است. گاهی اوقات مواد غذایی روزمره، به عنوان یک مهاجم خطرناک (اغلب به خاطر ضعیف شدن سلامت روده ها)، در نظر گرفته می شوند و سیستم ایمنی درگیر یک جنگ دائمی با انها می شود….
در این هنگام، سیستم ایمنی بدن تحت فشار قرار می گیرد و ممکن است فعالیت بیش از حدش منجر به بروز ناهنجاری هایی در بدن شود، از جمله حمله به برخی از بافت های بدن. شایع ترین نمونه این واکنش در افراد مبتلا به هاشیموتو، واکنش انها در برابرگلوتن است، پروتئینی که درگندم و خانواده ان وجود دارد، از جمله گندم، جُلبان(گونه ای از گندم) ، کاموت(گونه ای از گندم) ، چاودار، جو، چاودُم و جو دو سر.
در واقع، کلمه گلوتن کاملا درست نیست زیرا که بخشی از ان یعنی گلیادین است که باعث واکنش سیستم ایمنی بدن می شود. با این حال، از آنجایی که واژه گلوتن به یک اصطلاح رایج تبدیل گشته، من نیز از ان استفاده میکنم. مطالعات متعدد در کشورهای مختلف نشان می دهد که ارتباط گسترده ای بین عدم تحمل گلوتن و بیماری هاشیموتو وجود دارد.
از آنجا که ساختار مولکولی گلوتن تا حد زیادی شبیه غده تیروئید است، ممکن است بدن در افتراق انها دچار اشتباه گردد. هر بار که گلوتن هضم نشده، ناخواسته وارد جریان خون می شود، سیستم ایمنی بدن برای ازبین بردن ان از خود واکنش نشان می دهد. به طور معمول گلوتن وارد جریان خون نمی شود، اما ممکن است در اثر افزایش نفوذ پذیری دیواره روده ها یا بیماری”روده چکه کن” ، گلوتن به جریان خون نفوذ کند.
در افرادی که زمینه ژنتیکی عدم تحمل گلوتن وجود دارد، گلوتن باعث می شود که روده ها ضعیف شده و نفوذ پذیری انها افزایش یابد. این افراد در معرض ابتلا به عدم تحمل گلوتن یا “بیماری سلیاک” قرار می گیرند. بیماریای که در ان بدن نمی تواند گلوتن را تحمل کند و در روده کوچک یک واکنش ایمنی در برابر گلوتن ایجاد می شود. بیماری سلیاک از هر ۱۰۰ آمریکایی یک نفر را درگیر می کند، اگر چه تخمین زده می شود فقط ۱ نفر از هر ۸ نفر، اگاه به بیماری خود باشد، زیرا که در بیشتر مواقع علائم این بیماری ظهور چندانی ندارند.
اگرچه بر اساس تحقیقات حدود ۳۵ درصد از آمریکایی ها دچار عدم تحمل گلوتن هستند، اما حدود۵۰ درصد از ان ها ممکن است دچار علایم شوند. اکثر مردم فکر می کنند، عدم تحمل گلوتن فقط مربوط به دستگاه گوارش می شود، اما در بسیاری از افراد باعث مشکلات دیگری نیز می شود، مانند ایجاد التهاب در مفاصل، پوست، دستگاه تنفسی و یا مغز.
اگر شما زمینه ژنتیکی عدم تحمل گلوتن را دارا باشید، مهم است که از ان اگاه شوید. شما می توانید از طریق ازمایش ژنتیک از این موضوع مطلع شوید. هنگامی که این ژن ها روشن و یا فعال شوند، باید در طول زندگی از مصرف گلوتن اجتناب شود.
نویسنده: دکتر خرازیان
ترجمه:مهدی مسعودناصری