۷ دیدگاه‌های عامیانه در خصوص هاشیموتو

نویسنده: دکتر ایزابلا ونتز دکترای داروسازی، محقق برجسته کم‌کاری تیروئید و هاشیموتو

می‌خواهم برخی از شایع‌ترین دیدگاه‌ها و سؤالاتی که در مورد رژیم غذایی، تیروئید و هاشیموتو می‌شنوم را با شما به اشتراک بگذارم. امیدوارم این مقاله به شما کمک کند تا رژیم غذایی خود را بهبود ببخشید!

همانند سایر دیدگاه‌های عامیانه، بسیاری از آن‌ها بر اساس واقعیت شکل‌گرفته‌اند، اما واقعیت‌هایی که تحریف‌شده و به‌درستی درک نشده‌اند.

دیدگاه اول: در هاشیموتو  باید از مصرف مواد گواتروژن  خودداری کرد، بنابراین من نمی‌توانم کلم بروکلی بخورم.

حقیقت: به سبزیجات بی‌چاره!!! خوشمزه و سالم خانواده کلم مانند کلم، کلم بروکسل، کلم بروکلی، کلم‌برگ و گل‌کلم به دلیل یک دیدگاه و الگویی قدیمی در خصوص تیروئید، برچسب بدی زده شده است.

گواتروژن کلمه‌ای است که در دهه ۱۹۵۰ برای توصیف ماده‌ای که باعث تشکیل گواتر می‌شود، گسترش یافت. به بزرگ شدن غده تیروئید گواتر گفته می‌شود.

گواتروژن کلمه‌ای بسیار فریبنده است و می‌تواند برای مواد مختلفی استفاده شود، در رابطه با سبزیجات خانواده کلم، به این دلیل به آن‌ها گواتروژن گفته می‌شود که آن‌ها باعث کاهش جذب ید می‌شوند.

این مسئله در دهه ۱۹۵۰ نگران‌کننده بود، چراکه دلیل اصلی کم‌کاری تیروئید، کمبود ید بود و هرگونه تغییری در سطح ید بیمار مشکل‌ساز بود.

ازآنجایی‌که برای کاهش کمبود ید در بیشتر کشورهای صنعتی، به نمک خوراکی ید اضافه شده است، امروزه علت اصلی کم‌کاری تیروئید خود ایمنی یا هاشیموتو است. در امریکا ۹۰ تا ۹۷ درصد علت کم‌کاری تیروئید ناشی از هاشیموتو است.

کمبود ید در بیماران مبتلا به هاشیموتو شایع نیست، بنابراین مصرف خانواده کلم در حد متعادل برای افراد مبتلا به هاشیموتو مشکلی ایجاد نمی‌کند (مگر اینکه شخصی نسبت به آن‌ها حساس باشد) و چندان تأثیر زیادی بر عملکرد تیروئید نخواهد داشت. در مواردی که فرد به علت کمبود ید دچار کم‌کاری تیروئید شده است، می‌تواند با پختن خاصیت ضد تیروئیدی کلم را کاهش دهد. پختن و تخمیر باعث کاهش مواد ضد تیروئیدی آن‌ها می‌شود.

فقط یک ماده گواتروژن هست که همیشه توصیه می‌کنم افراد مبتلا به هاشیموتو از مصرف آن خودداری کنند؛ و آن‌هم “سویا” است.

در این خصوص تحقیقات زیادی صورت پذیرفته است که می‌توانید به آن‌ها مراجعه کنید.

دیدگاه دوم: چون آزمایش خون من نسبت به سلیاک منفی بوده است، حذف گلوتن برای من سودی ندارد.

حقیقت: گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار وجود دارد. گلوتن بخش عمده‌ای از رژیم غذایی آمریکا، اروپا و استرالیا را شکل می‌دهد و در موادی همچون: نان، کیک و شیرینی و همچنین اغلب غذاهای فرآوری شده یافت می‌شود. در مقایسه با دیگران، احتمال بیماری سلیاک (حساسیت به گلوتن) در افراد مبتلا به هاشیموتو بیشتر است. در بسیاری از افرادی که هم‌زمان به سلیاک و هاشیموتو مبتلا بوده‌اند، حذف گلوتن از رژیم غذایی مؤثر بوده است (میزان انتی بادی‌ها کاهش یافته و فعالیت طبیعی تیروئید برگشته است).

اما این موضوع فقط به بیماران مبتلا به سلیاک محدود نمی‌شود. تجربه شخصی و طبابت من نیز نشان می‌دهد که در افراد غیر سلیاکی نیز، گلوتن بزرگ‌ترین عامل محرک هاشیموتو است….

آزمایش می‌تواند بسیار مفید باشد، به‌ویژه اگر نوع آزمایش درست انتخاب شود، اما متأسفانه تکنولوژی‌های آزمایشگاهی کاملاً بی‌نقص نیستند. معمولاً در خصوص واکنش بدن نسبت به مواد غذایی رایج مانند گلوتن، لبنیات و سویا، گاها نتیجه آزمایش به‌صورت کاذب منفی می‌شود.

بهترین تست برای اطلاع از حساسیت به گلوتن، حذف گلوتن به مدت ۲ الی ۳ هفته و سپس مصرف مجدد ان است، از این طریق می‌توانید واکنش بدن و علائم خود را نسبت به گلوتن ارزیابی کنید.

در نظرسنجی‌ای که در بیمارانم انجام دادم، ۹۰٪ از آن‌ها با حذف گلوتن، بهتر شده‌اند. فقط در ۱۰٪ آن‌ها آزمایش سلیاک مثبت بوده است.

حذف گلوتن می‌تواند بسیاری از علائم مربوط به هاشیموتو مانند: خستگی مزمن، ریزش مو، نفخ، یبوست، اسهال، درد، برگشت اسید معده، افزایش وزن و سایر علائم را متوقف کند یا کاهش دهد.

همچنین شدت حمله خودایمنی به تیروئید  را نیز کاهش خواهد داد.

حذف گلوتن اولین موردی است که در ارتباط با اختلالات تیروئید مثل هاشیموتو، کم‌کاری عملکردی و پرکاری گریوز توصیه می‌کنم.

علائم ۸۸ درصد افراد به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش خواهد یافت.

اگر دچار اختلالات تیروئیدی هستید، پیشنهاد می‌کنم حداقل به مدت دو هفته حذف گلوتن را امتحان کنید. (به یاد داشته باشید تغییر علائم شما بهترین آزمایش ممکن است). اگر تغییری در خود حس نکردید، به‌راحتی می‌توانید به رژیم غذایی قبلی خود بازگردید.

شروع یک رژیم غذایی فاقد گلوتن می‌تواند افراد را به چالش بکشد و بسیاری از افراد در میانه راه بازمی‌گردند، اما با یک برنامه‌ریزی درست، به‌خوبی می‌توانید این چالش را به پایان برسانید.

دیدگاه سوم: بادام، غذای سالمی است، پس هرروز می‌توانم آن را مصرف کنم.

واقعیت: برای داشتن یک رژیم غذایی سالم برخی افراد سعی می‌کنند بجای غلات از بادام استفاده کنند. هم بسیار خوشمزه است و هم خواص زیادی دارد، حتی در رژیم پالئو(نوعی رژیم غذایی) از آن نان تهیه می‌شود و به‌عنوان میان وعده مصرف می‌شود.

متأسفانه بسیاری از افراد ممکن است نسبت به آن حساس باشند، درواقع در افراد مبتلا به هاشیموتو، پس از گلوتن، لبنیات و سویا، بادام ممکن است باعث واکنش سیستم ایمنی شود. در میان بیمارانم افراد زیادی را مشاهده کرده‌ام که به علت عدم درمان و بازسازی دستگاه گوارششان، حساسیت‌های جدیدی را نسبت به غذاها پیداکرده‌اند.

اگر هرروز و دائماً بادام مصرف کنید، خطر بروز حساسیت به بادام افزایش خواهد یافت. اگر در حال حاضر نسبت به بادام حساسیت ندارید، هر ۳ الی ۴ روز یک‌بار آن را مصرف کنید.

دیدگاه چهارم: بهترین منبع سلنیوم بادام برزیلی است.

واقعیت: در تحقیقات علمی کمبود سلنیوم به‌عنوان یک عامل محرک برای بروز هاشیموتو مطرح‌شده است. سلنیوم یک ماده مغذی برای عملکرد مناسب تیروئید است. نشان داده‌شده سلنیوم می‌تواند حمله‌ی خود ایمن به غده‌ی تیروئید را کاهش دهد. اما زمانی این اثر را دارد که دوز نسبتاً مشخصی از آن مصرف شود. بنابراین سلنیوم مکملی است که میزان دوز مصرفی آن بسیار مهم است.

مطالعات نشان داده است که برای کاهش آنتی‌بادی‌های تیروئید، باید دوز خاصی از سلنیوم مصرف شود. در تحقیقات برای کاهش آنتی‌بادی تیروئید، مصرف کمتر از ۲۰۰ میکروگرم سلنیوم در روز، مفید نبوده است و دوز بالای ۹۰۰ میکروگرم در روز نیز مسمومیت‌زا گزارش‌شده است.

میزان سلنیوم بادام برزیلی بسته به ناحیه‌ای که دران کشت شده، بسیار متغیر است، به این معنی که میزان سلنیوم موجود در بادام برزیلی می‌تواند از ۵۵ میکروگرم تا ۵۵۰ میکروگرم متفاوت باشد. بنابراین اگر بخواهید سلنیوم خود را فقط از بادام برزیلی تأمین کنید، ممکن است دوز خیلی کم یا دوز خیلی زیادی از آن را دریافت کنید.

همچنین بسیاری از افراد مبتلا به هاشیموتو ممکن است نسبت به آجیل‌ها حساس باشند!

در مطالعات بالینی نشان داده‌شده است که مصرف مکمل سلنیوم به فرم “سلنومتیونین”، با دوز ۲۰۰ میکروگرم، در یک دوره سه ماه می‌تواند ۵۰ درصد آنتی‌بادی‌های تیروئید را کاهش دهد.

 بعضی از پزشکان ممکن است دوز ۴۰۰ میکروگرم در روز را توصیه کنند.

دیدگاه پنجم: لبنیات خام برای افراد مبتلا به هاشیموتو خوب است، لبنیات پاستوریزه است که مشکل ایجاد می‌کند.

واقعیت: طرفداران این دیدگاه معتقدند که روند پاستوریزاسیون باعث تغییر ساختار پروتئین‌های محصولات لبنی می‌شود، درنتیجه واکنش بدن نسبت به این پروتئین‌ها بیشتر می‌گردد.

اما اگر شما در حال حاضر نسبت به پروتئین کازئین و یا پنیر حساسیت داشته باشید، مصرف شیر معمولی، لبنیات خام، لبنیات ارگانیک، شیر بدون لاکتوز یا شیر بز نیز می‌تواند برای شما مشکل ایجاد کند.

 اگر از کودکی لبنیات خام مصرف کرده باشد، شاید نسبت به آن حساسیت نداشته باشید، اما به‌طورکلی، شیر گاو برای اکثر بزرگ‌سالان مبتلا به هاشیموتو مشکل‌ساز است. در کسانی که به شیر گاو حساسیت دارند، شیر بز نیز به میزان زیادی حساسیت ایجاد می‌کند. تنها شیر شتر است که برای افراد مبتلا به هاشیموتو ممکن است به‌خوبی قابل‌تحمل باشد، زیرا که ساختار پروتئین‌های آن با شیرهای دیگر متفاوت است.

علائمی همچون: احتقان بینی، یبوست، ریفلاکس اسید معده، درد مفاصل و آنتی‌بادی‌های تیروئید می‌تواند با حذف لبنیات در بیماران بهبود یابد.

 لبنیات سیستم ایمنی بدن من را که بسیار تحریک می‌کرد، طبق گزارش ۶۰ درصد از بیمارانم، پس از حذف لبنیات از رژیم غذایی، حس بهتری داشتند.

دیدگاه ششم: رژیم کم کربوهیدرات برای افرادی که دچار اختلال تیروئید هستند، مناسب نیست.

واقعیت: بعضی افراد پس از شروع رژیم‌های غذایی حاوی پروتئین / چربی، مانند رژیم غذایی پالئو، احساس خستگی می‌کنند، اما این خستگی به دلیل نیاز آن‌ها به کربوهیدرات‌ها نیست. درواقع، برخی از افراد مبتلا به بیماری‌های خود ایمن و هاشیموتو با گرفتن رژیم غذایی کتوژنیک (رژیمی که دران بدن برای کسب انرژی به‌جای سوزاندن کربوهیدرات‌ها از چربی استفاده می‌کند) احساس بهتری دارند.

اگر پس از مصرف غذاهای حاوی چربی و پروتئین احساس خستگی می‌کنید، این امر می‌تواند به علت کمبود اسید معده شما باشد که در پی ان هضم پروتئین و چربی‌ها به‌خوبی صورت نمی‌پذیرد. اکثر افراد مبتلا به هاشیموتو دچار کمبود اسید معده هستند. این امر در هضم مواد پروتئینی اختلال ایجاد می‌کند.

هضم ناکافی پروتئین‌ها ممکن است باعث خستگی افراد شود زیرا فرایند هضم، انرژی زیادی از بدن می‌گیرد. در افرادی که میزان اسید معده کم است، میل به مصرف کربوهیدرات‌ها افزایش می‌یابد، چراکه کربوهیدرات‌ها برای هضم نیاز به اسید کمتری دارند.

افزایش مصرف پروتئین و کاهش کربوهیدرات‌ها می‌تواند موجب خستگی شود، چراکه به علت هضم ضعیف پروتئین‌ها دستگاه گوارش تحت‌فشار قرار می‌گیرد و نمی‌تواند به‌خوبی انرژی لازم را برای بدن تأمین کند.

 سعی کنید روز خود را با اسموتی های سبز (برای کمک به هضم، کاهش فشار دستگاه گوارش) شروع کنید، افزایش مصرف سبزیجات و مصرف آنزیم‌های هضم‌کننده پروتئین‌ها مثل بتائین و پپسین می‌تواند مشکلات شما را کاهش دهد.

 بسیاری از افراد متوجه شده‌اند که با مصرف این مکمل‌ها میزان خستگی آن‌ها کاهش یافته است.

 راه‌کارهای دیگری برای بهبود اسید معده و هضم مواد غذایی وجود دارد، ازجمله: مصرف مخلوط لیموترش و آب گرم و یا مصرف یک قاشق غذاخوری سرکه سیب همراه یک لیوان آب، هنگام مصرف غذاهای حاوی پروتئین.

دیدگاه هفتم: رژیم غذایی می‌تواند همه‌چیز را درمان کند: اگر من فقط غذاهای بهتری مصرف کنم، حتماً خوب خواهم شد.

واقعیت: درحالی‌که بعضی از افراد از طریق تغییر رژیم غذایی در درمان خود بسیار موفق بوده‌اند و حتی برخی توانسته‌اند با یک رژیم غذایی مناسب، هاشیموتو  را به‌صورت کامل درمان کنند، اما این موضوع برای تمام افراد صدق نخواهد کرد.

حرف من را اشتباه برداشت نکنید، خوردن یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی و فاقد مواد حساسیت‌زا، می‌تواند تغییرات شگرفی در افراد ایجاد کند، من نیز اولین توصیه به بیمارانم همین موضوع است، اما اگر شما سه ماه متوالی، به‌دقت رژیم غذایی را رعایت کردید و هر آنچه باعث تحریک سیستم ایمنی می‌شود را از برنامه غذایی خود حذف نمودید، اما نتیجه‌ای نگرفتید، به‌احتمال‌زیاد یک مهمان ناخواسته درون شما زندگی می‌کند که باعث التهاب روده‌های شما می‌شود.

 این عفونت روده‌ای است که مانع از درمان شما می‌شود.

عفونت دستگاه گوارش منجر به افزایش نفوذپذیری روده‌ها (روده چکه کن) می‌شود، یکی از مهم‌ترین عوامل محرک بروز هاشیموتو……

اکثر عفونت‌ها برای ریشه‌کن شدن، نیازمند درمان‌های هدفمند و ویژه هستند، مانند گیاهان دارویی خاص، آنتی‌بیوتیک‌ها، ضد قارچ‌ها و یا داروهای ضد پروتوزوآ (تک‌یاختگان).

اگر پای عفونت درمیان نباشد، احتمال دارد بدنتان نسبت به غذایی که مصرف می‌کنید، حساس باشد.

پس بهتر است به‌صورت تخصصی در اولین فرصت ممکن ازلحاظ وجود عفونت‌های روده‌ای موردبررسی دقیق قرار بگیرد تا لازم نباشد بی‌جهت برخی غذاها را از رژیم غذایی خود حذف کنید.

تست‌هایی که توصیه می‌کنم عبارت‌اند از:

آزمایش تنفسی “”SIBO یا “رشد بیش‌ازحد باکتری‌های روده کوچک”.

آزمایش پروفایل کامل مدفوع جهت ارزیابی تخصصی وجود عفونت‌های باکتریایی و قارچی.

آزمایش ارزیابی تخصصی پاتوژن های دستگاه گوارش و باکتری اچ پیلوری.

نویسنده: دکتر ایزابلا ونتز دکترای داروسازی، محقق برجسته کم‌کاری تیروئید و هاشیموتو

ترجمه: مهدی مسعودناصری