کم خونی : مانعی برای مدیرت موفقیت امیز کم کاری تیروئید و هاشیموتو

سلام همراهان گرامی. امیدوارم همیشه سالم و تندرست باشید. مقاله زیر حاصل تلفیق و ترجمه چند مقاله است که امیدوارم برایتان مفید باشد.

اگر شما دچارکم خونی فقر آهن باشید، مدیریت کم کاری تیروئید شما دشوار خواهد شد. از آنجا که اکسیژن برای بسیاری از عملکرد های ضروری بدن لازم است، کم خونی، سلامتی شما را با چالش روبه رو می کند. تشخیص و درمان کم خونی گام ضروری برای مدیریت کم کاری می باشد.

کم خونی فقر آهن چیست؟

اگر چه انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد، ولی فقر آهن علت اصلی کم خونی در ایالات متحده است، همچنین اهن شایع ترین ماده مغذی است که افراد دچار کمبود ان می شوند. بدن هموگلوبین را با استفاده از آهن می سازد، ساختاری که می تواند اکسیژن را در بدن به سلول ها انتقال دهد.(مثل یک تاکسی که مسافران را سوار کرده و در مقصد پیاده می کند). هنگامی که آهن موجود در بدن کم باشد، سلول های قرمز خون کوچک ترشده و تعدادشان کاهش می یابد. در نتیجه اکسیژن کافی در اختیار سلول ها قرار نمیگیرد. کمبود اکسیژن می تواند التهاب را افزایش دهد. التهاب شرایط بیماری های خود ایمن(مثل بیماری خودایمن هاشیموتو) را بدتر می کند. همچنین اهن در ساختار برخی از انزیم ها و سیستم ایمنی بدن نیز نقش دارد. اهن با کمک مواد معدنی دیگر، در سنتز هورمون های تیروئید موثر است. اگرچه سلنیوم ماده معدنی اصلی در تبدیل T4 به T3، محسوب می شود، اما آهن نیز در این میان نقش بازی می کند. همچنین آهن برای تشکیل کورتیزول نیز مهم است،  که می تواند سلامت تیروئید را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین اکنون ضرورت این عنصر را در خصوص بیماری کم کاری تیروئید بهتر درک می کنید.

هنگام ابتلای به کم کاری تیروئید  و هاشیموتو ، چرا وجود اکسیژن اینقدر مهم است؟

تمام سلولهای بدن به میزان مشخصی از اکسیژن نیاز دارند. درتمام سلولهای ما اندامک هایی وجود دارند که میتوکندری نام دارند، این میتوکندری ها مانند یک نیروگاه تولید انرژی عمل می کنند.  میتوکندری ها مانند باتری های قابل شارژ، مولکول های آدنوزین تری فسفات (ATP) را تولید می کنند. این ملوکول می تواند انرژی را در خود ذخیره کرده و در محل مورد نیاز ازاد کند. ما برای اکثر عملکرد های خودمان مثل:ایجاد بافت جدید، از بین بردن بافت قدیمی، تبدیل غذا به انرژی، دفع مواد زائد و سموم و ارتباط با سلول های دیگر، به این ملکول نیاز داریم. برای مدیریت صحیح کم کاری تیروئید ناشی و هاشیموتو، داشتن عملکرد سالم میتوکندری و تولید مناسب ATP بسیار ضروری است. میتوکندری ها برای داشتن عملکرد سالم به اکسیژن نیاز دارند.

چه چیزی باعث کم خونی فقر آهن می شود؟

عوامل گوناگونی می تواند موجب فقر آهن شوند، برخی از ان ها عبارتند از:

•عدم وجود آهن کافی در رژیم غذایی. غذاهای غنی از آهن عبارتند از گوشت، تخم مرغ، سبزیجات دارای برگ سبز.

•خونریزی مزمن ناشی از زخم ها، خونریزی شدید در دوران قاعدگی، فیبروم رحمی، بواسیر، سرطان و یا استفاده از آسپرین به طور منظم.

•بارداری. نیاز به آهن در بارداری افزایش می یابد، زیرا مادر باید علاوه بر خود، اهن مورد نیاز جنین در حال رشد را نیز تامین کند. 

•ناتوانی در جذب آهن. آهن دربرخی از بیماری ها مثل بیماری سلیاک، یا بیماری هایی که در ان روده کوچک اسیب می بیند به خوبی جذب نمی شود. برخی از حساسیت های غذایی که منجر به ضعف روده ها می شود نیز مانع از جذب مناسب اهن می شوند. مطالعات وجود ارتباط قوی بین کم کاری تیروئید هاشیموتو و حساسیت به گلوتن را نشان داده است.

•کمبود اسید معده (اسید هیدروکلریک)، که به نوبه خود می تواند ناشی از  عوامل متعددی مانند کم کاری تیروئید یا وجود باکتری اچ پیلوری باشد.

•   ویتامین C برای جذب مناسب آهن لازم است، بنابراین کمبود ویتامین C می تواند جذب آهن را مشکل کند.

•  مصرف برخی از داروها نیز می تواند با جذب آهن تداخل ایجاد نماید.

• کبد عضوی است که به حمل و نقل آهن از سلولهای روده به سلول های قرمز خون، نقش ایفا میکند، بنابراین اختلالات کبدی می تواند در پردازش آهن اختلال ایجاد کند.

•داشتن روده چکه کن (افزایش نفوذ پذیری روده) می تواند جذب آهن را دچار اختلال کند، همان طور که در جذب مواد معدنی دیگر نیز اختلال به وجود می اورد.

•  داشتن چرخه قاعدگی سنگین نیز می تواند به کمبود آهن کمک نماید.

•مصرف بیش از حد یک ماده معدنی خاص، مانند منگنز و یا روی می تواند جذب آهن را تحت تاثیر قرار دهد.

علائم کم خونی فقر آهن

ساده ترین راه برای تشخیص کم خونی فقر آهن آزمایش خون است که در ان تعداد سلول های خونی و شاخص های اهن(اهن سرمی و فریتین) اندازه گیری می شوند.

همچنین می توانید علائم خود را ارزیابی کنید تا مشخص شود ایا در معرض خطر کم خونی فقر آهن قراردارید یا نه.

 علائم این بیماری شامل:

احساس ضعف و خستگی 

سرگیجه

بد خلقی یا تندخویی

سردرد

پوست، ناخن و لثه رنگ پریده

تنگی نفس

مشکل در تمرکز

درمان کم خونی فقر آهن:

برای مدیریت بهتر کم کاری تیروئید و هاشیموتو، بهتر است علت ریشه ای کم خونی فقر اهن را بررسی و درمان نمایید: برای مثال، رژیم غذایی فاقد گلوتن و ترمیم بافت آسیب دیده روده، در بسیاری از افراد، کم خونی فقر اهن را برطرف می کند. اگر با توجه به تشخیص پزشک شما نیاز به مصرف مکمل آهن داشته باشید، مهم است مکملی را انتخاب کنید که به خوبی توسط بدن جذب شده و باعث ناراحتی معده یا یبوست نشود.

منابع غذایی  حاوی آهن

دو شکل از آهن در رژیم غذایی وجود دارد. یک فرم آهن هم است، که حدود ۱۰٪ الی ۳۰٪ قابل جذب است و در غذاهایی مانند گوشت، ماهی، مرغ و بوقلمون یافت می شود.

   آهن غیر هم، فرم دیگر اهن است، که تنها ۱٪ الی ۱۰٪ قابل جذب است و در غذاهای گیاهی یافت می شود، مانند آجیل، میوه ها، سبزیجات و غلات.

   بنابراین آهن هم بیشتر جذب می شود. یکی از دلایلی که گیاهخواران بیشتر مستعد ابتلا به کمبود آهن می شود نیز همین است. فراورده های لبنی نیز مقداری آهن دارند، اگر چه مقدار ان بسیار کم است و جذب ان ضعیف است.

مسمومیت با آهن

به غیر از کم خونی فقر اهن، انواع مختلف دیگری از کم خونی وجود دارد مثل: کم خونی ناشی از کمبود ویتامین  B12، برخی از التهاب ها یا یک بیماری خود ایمن به نام (کم خونی پرنیشیوز) .

 هشدار: اگر شما به مکمل اهن نیاز نداشته باشید و ان را بیش از حد مصرف نمایید، ممکن است سطح اهن در بدن شما افزایش یافته و دچار مسمومیت با اهن و عوارض دیگر گردید، بنابراین بدون تجویز پزشک از مصرف بی رویه مکمل های اهن خوداریکنید.