راههای کاهش هورمون دی هیدرو تستوسترون (DHT)
دی هیدروتستوسترون (DHT) یک هورمون طبیعی است که در بدن تولید میشود. این هورمون مسئول ایجاد ویژگیهای مردانه، ازجمله موهای بدن، رشد عضلانی، عمقبخشی به صدا و رشد پروستات است. بهطورمعمول کمتر از ۱۰ درصد از هورمون تستوسترون بدن به DHT تبدیل میشود (هم در مردان و هم در زنان). در اکثر افراد سطح این هورمون در حال تعادل است. بااینحال افزایشبیشازحد ان در بدن میتواند باعث ریزش مو (با الگوی مردانه هم در مردان و هم در زنان) و سرطان پرستات شود. از طریق رژیم غذایی، مکمل، دارو و همچنین سبک زندگی سالم میتوان میزان این هورمون را کاهش داد.
کنترل DHT از طریق تغذیه
۱- گوجهفرنگی: گوجهفرنگی حاوی مقادیر بالایی از لیکوپن است که بهصورت طبیعی میتواند تولید DHT را متوقف کند. لیکوپن موجود در گوجهفرنگی پختهشده بهتر از گوجه خام جذب میشود.
هویج، انبه و هندوانه نیز منابع خوبی از لیکوپن هستند.
۲ – آجیلها مانند بادام و بادامزمینی، گردو، پسته. آنها حاوی ترکیباتی ازجمله ال-لیزین و زینک هستند که میتوانند تولید دی هیدرو تستوسترون را مهار کنند. روی یا زینک در سبزیجات برگ سبز نیز مانند کلم و اسفناج زیاد یافت میشود.
۳ – چای سبز. چای سبز غنی از آنتیاکسیدانها است و همچنین به کاهش یا مهار تولید (DHT) کمک زیادی میکند. چای سیاه و قهوه نیز اثری مشابه دارند. بهتر است از چای ارگانیک و دستنخورده استفاده نمایید، خاصیت چای فراوریشده کاهش مییابد. همچنین از مصرف شکر و قند با چای خودداری کنید.
۴ – شکر را از رژیم غذایی خود حذف کنید. شکر باعث التهاب و افزایش تولید (DHT) در شما میشود. مصرف شکر و مواد قندی میتواند خاصیت مواد مغذی مصرفی شمارا خنثی کنند. دوری از شیرینی، کیک، شکلات و…. آسان است، اما اجتناب از شکر پنهان موجود در غذاهای بستهبندی و فراوریشده دشوار است، زیرا که مزه آنها شیرین نخواهد بود و شما متوجه ان نخواهید شد.
۵ – مصرف کافئین خود را متعادل کنید. نوشیدن یک فنجان قهوه در صبح میتواند میزان (DHT) را کاهش دهد، اما مصرف کافئین بیشازحد اثر معکوس دارد. مصرف کافئین زیاد میتواند در تعادل هورمونها اختلال ایجاد کند، باعث کمآبی بدن شود و درنهایت رشد موها را با مشکل مواجه کند.
از مصرف نوشابههای گازدار خودداری کنید، زیرا علاوه بر کافئین، حاوی شکر و ترکیبات شیمیایی هستند که میتواند تولید (DHT) را افزایش دهد.
کنترل DHT از طریق مکمل و داروها
۱٫ مکمل گیاه نخل ارهای. نخل ارهای (ساو پالمتو) گیاهی است که به طور طبیعی از طریق مهار آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز، باعث کاهش تولید “دی هیدرو تستوسترون” میشود. همچنین مصرف روزانه ۳۲۰ میلیگرم آن میتواند باعث رشد مجدد موها شود. مکمل نخل ارهای برای اثربخشی نیاز به زمان دارد، اما قیمت ان ارزان است و مصرف آن نیز راحت میباشد.
۲٫ روغن تخم کدو. روغن تخم کدو نیز یکی دیگر از مسدود کنندههای طبیعی DHT است، اگرچه ممکن است اثر ان به قدرت گیاه نخل ارهای نباشد. استفاده از روغن تخم کدو برای بیماری پروستات در المان و امریکا به تأیید رسیده است. شما میتوانید روزانه مقداری تخم کدو مصرف کنید، اما ماده مؤثره دریافتی شما بهاندازه روغن یا مکمل ان نخواهد بود. تفت دادن تخم کدو میتواند از خواص آن بکاهد…
۳٫ در خصوص مصرف قرص فیناستراید با پزشک خود مشورت کنید. فیناستراید دارویی است که توسط سازمان غذا و داروی امریکا برای ریزش مو تأیید شده است، بخصوص برای ریزش مو با الگوی مردانه (اثران در خانمها به اثبات نرسیده است. م). فیناستراید در فولیکولهای مو متمرکز میشود و تولید DHT را مهار میکند. فیناستراید میتواند روند طاسی را متوقف کرده و در برخی موارد باعث رشد مجدد موها شود.
از عوارض جانبی ان میتوان به کاهش میل جنسی در آقایان اشاره کرد که معمولاً با قطع قرص برطرف میشود.
۴٫ ماینوکسیدیل. در خصوص استفاده از داروی موضعی ماینوکسیدیل با پزشک خود مشورت کنید. استفاده موضعی از ماینوکسیدیل میتواند در جلوگیری از ریزش مو و در برخی موارد رشد مجدد موها مؤثر باشد.
کاهش DHT از طریق تغییر سبک زندگی
۱٫ ورزش. ۳ الی ۵ بار در هفته ورزش کنید. اضافهوزن و بیتحرکی خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش میدهد. برای خود یک برنامه ورزشی منظم طرحریزی کنید، حتی اگر ۲۰ دقیقه پیادهروی بهصورت یک روز در میان باشد. تمرینات مقاومتی را برای تقویت عضلات به برنامه خود اضافه کنید. اگر وقت زیادی برای اختصاص دادن به تمرینات ورزشی ندارید، تمرینات هوازی اینتروال برای شما مناسب هستند.
۲٫ استراحت و مدیتیشن. عدم تعادل میان کار و تفریح، میتواند سطح استرس بدن را افزایش دهد، افزایش استرس باعث افزایش تولید DHT میشود. هر روز ۱۵ تا ۲۰ دقیقه از وقت خود را به انجام فعالیتهایی که از آن لذت میبرید، اختصاص دهید؛ مانند کتاب خواندن، حل جدول و …
همچنین باید میزان خوابتان را نیز تنظیم کنید. نداشتن خواب کافی سطح استرسهای جسمی و روحی را بالا میبرد که به تبع ان میزان DHT نیز بالا خواهد رفت.
۳٫ ماساژ. استرس سبب میشود بدن شما تستوسترون بیشتری را به DHT تبدیل کند. ماساژ نه تنها استرس عمومی شما را کاهش میدهد، بلکه از طریق تحریک و بهبود گردش خون میتواند در رشد موها مؤثر باشد.
۴٫ ترک سیگار. مصرفکنندگان سیگار علاوه بر سایر خطرات مرتبط به سیگار سطح DHT بالاتری نسبت به افراد غیر سیگاری دارند. اگر سطح DHT شما بالاست و سیگار میکشید، ترک آن میتواند به کاهش DHT کمک کند. از آنجا که سیگار باعث افزایش سطح DHT و هورمونهای دیگر میشود، میتواند احتمال بروز سرطان پروستات را نیز افزایش دهد. بهغیراز افزایش سطح DHT ، سیگار کشیدن از مسیرهای متابولیک دیگر نیز باعث ریزش مو خواهد شد.
ترجمه: مهدی ناصری