تیروئید بر بسیاری از ارگانهای بدن تأثیر میگذارد…
منبع: وبسایت مادران مبتلا به کمکاری تیروئید
مارک رایان متخصص طب کاربردی
مارک رایان، بعدازاینکه بهصورت ناگهانی و بهصورت دورهای دچار چشمدرد میشد، متوجه شد به یک نوع بیماری خود ایمن به نام اسپوندیلیت آنکیلوزان (نوعی بیماری مفصلی) مبتلا شده است. مارک دچار درد و خستگی همیشگی بود، بهنحویکه نمیتوانست کارهای روزمره خود را انجام دهد. او همچنین دچار بیماری خود ایمن دیگری به نام کمکاری هاشیموتو بود.
او مجبور بود برای مدیریت بیماریهای خودایمن خود، راهکارهای درمانی مؤثری پیدا کند تا بتواند از زندگی مناسبی برخوردار شود و شغل خود را ادامه دهد. بنابراین او شروع به تحقیق کرد و تلاش نمود تا سلامتی خود را بازیابد و او موفق شد.
امروز مارک در لسآنجلس حرفهای پرمشغله دارد، او با ترکیب علوم طب سنتی و طب مدرن که در اصطلاح طب کاربردی(فانکشنال) نامیده میشود، در حال مداوای بیماران و افراد مبتلا به بیماریهای خود ایمن است. او بهصورت ویژه به مبتلایان کمکاری تیروئید هاشیموتو کمک میکند تا بتوانند بیماری خود را مدیریت کنند.
مقاله زیر توسط مارک رایان متخصص طب کاربردی نوشتهشده است.
امروزه در نظام پزشکی ما متخصصین زیادی مشغول به کار هستند که هر کدام در زمینهای خاص دارای تبحر و مهارت شدهاند. درنتیجه ممکن است بهآسانی ارتباط بین ارگانهای بدن و تعامل آنها با یکدیگر نادیده گرفته شود. بدن ما از قطعات مجزا از هم تشکیل نشده است، بین هر اندامی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد که نباید ان را نادیده گرفت. غده تیروئید نمونهای از این مورد است چرا که با بسیاری از ارگانهای بدن در ارتباط است و بر آنها تأثیر گذاشته یا از آنها تأثیر میپذیرد. وقتی شما به کمکاری تیروئید یا هاشیموتو مبتلا شده باشید، احتمال ان که سایر اندامهای شما دچار علامت و عارضه شوند، زیاد خواهد بود.
ادامه مقاله را مطالعه کنید، متوجه خواهید شد چرا چنین است…..
تیروئید به طور مستقیم بر ۱۱ ارگان و اندام مختلف بدن تأثیر میگذارد ……
درست است، ۱۱ ارگان مختلف… من در این مقاله هر یک را به طور خلاصه معرفی خواهم کرد و در خصوص ارتباط ان با هاشیموتو توضیحاتی را عنوان خواهم کرد….
۱- استخوان و رشد استخوانها
۲- سوختوساز قند خون
۳- مغز
۴- کلسترول و سایر چربیهای خون
۵- کیسه صفرا
۶- سیستم قلبی عروقی
۷- رودهها
۸- کبد
۹- ساخت هورمونها از کلسترول
۱۰- سوختوساز پروتئینها
۱۱- متابولیسم سلولهای قرمز خون
(همراهان گرامی موارد زیر نباید موجب نگرانی شما شود….. بلکه با آگاهی از امکان وقوع چنین عوارضی میتوانید با سبک زندگی درست بسیاری از این موارد را کنترل و پیشگیری کنید. بهعنوانمثال شما با ورزش و تغذیه درست میتوانید تراکم استخوانها و کیفیت آنها را افزایش دهید. در ضمن همه افراد به این عوارض مبتلا نخواهند شد… هدف از ارائه این اطلاعات افزایش دانش شما و انتخاب سبک مناسب زندگی برای جلوگیری از بروز این عوارض است. پس بی جهت نگران نباشید. ناصری)
تیروئید و استخوانها
پایین بودن (TSH) یا پرکاری تیروئید میتواند خطر شکستگی استخوانها را افزایش دهد، حتی پسازآنکه مجدداً (TSH) به حالت طبیعی خود بازگردد.
در کودکان، کمبود هورمونهای تیروئید میتواند رشد عادی استخوانها را تحت تأثیر قرار دهد.
در برخی از افراد مبتلا به کمکاری تیروئید و مبتلایان به هاشیموتو ممکن است تراکم استخوانها افزایش یابد.
اما این تراکم بالاتر لزوماً به معنای کیفیت خوب استخوان ها نیست: ممکن است در کلاژن، چرخه سلولهای استخوانی، اندازه کریستالهای معدنی و ساختار استخوانها تغییراتی به وجود آید.
بنابراین، حتی اگر استخوانها تراکم بیشتری داشته باشند، هنوز هم این افراد در معرض خطر شکستگی قرار دارند، زیرا کیفیت استخوانهای آنها پایین میآید.
(IL-6) یک فاکتور التهابی است که معمولاً در بیماران هاشیموتو مشاهده میشود، این فاکتور ممکن است باعث کاهش تراکم استخوانها گردد.
تیروئید و قند خون
قند خون توسط لوزالمعده کنترل میشود. لوزالمعده و تیروئید هر دو بخشی از سیستم غدد درونریز بدن هستند.
سیستم غدد درونریز میزان ترشح هورمونها را بهدقت کنترل کرده تا سیستمها و فرایندهای بدن در تعادل باشند. غدههای درونریز بر یکدیگر اثر میگذارند.
در مورد قند خون، لوزالمعده مادهای به نام انسولین ترشح میکند، انسولین کمک میکند تا قند خون وارد سلولهای بدن شود.
غدد فوق کلیه (آدرنال) نیز مادهای به نام کورتیزول ترشح میکنند. کورتیزول نیز جذب قند خون توسط سلولها را افزایش میدهد.
در افراد مبتلا به کمکاری تیروئید اتفاقات زیر رخ میدهد: جذب گلوکز توسط سلولها آهستهتر میشود، تجزیه انسولین کندتر میشود، سرعت جذب گلوکز در رودهها آهستهتر میشود، حساسیت سلولها نسبت به انسولین کمتر میشود، درنتیجه گلوکز کمتری وارد سلولها میشود.
همه این موارد باعث میشود انرژی کمتری در اختیار سلولهای مغزی و سلولهای بدن قرار بگیرد، درنتیجه شما دچار خستگی خواهید شد.
مطلب دیگر آنکه موارد ذکرشده بر غدد فوق کلیه اثر میگذارند، چراکه این غده تلاش میکند با افزایش تولید هورمون کورتیزول (هورمون استرس) قند بیشتری در اختیار سلولها قرار دهد.
بیماران مبتلابه هاشیموتو به نحوی دچار اختلال در تعادل قند خون خود هستند.
اگر لاغر هستید، ممکن است به هیپوگلیسمی (افت قند خون) مبتلا شوید.
اگر اضافهوزن دارید، ممکن است به مقاومت به انسولین یا سندرم متابولیک مبتلا شوید.
اگر بعد از خوردن غذا احساس بهتری دارید، احتمالاً به هیپوگلیسمی (افت قند خون) مبتلا هستید.
اگر بعد از خوردن غذا خسته میشوید، ممکن است به مقاومت به انسولین مبتلا باشید.
همه این موارد میتواند جلوی بهبودی بیماری شما را بگیرد، مبتلایان به هاشیموتو و کمکاری باید در صورت وجود اختلال در قند خون، باید ان را درمان کنند. در غیر این صورت درروند بهبودی آنها اختلال ایجاد میشود.
شایعترین عارضه کمکاری تیروئید و هاشیموتو خستگی است.
تیروئید و مغز
هورمونهای تیروئید برای سلامتی مغز بسیار مهم هستند.
در مغز، هورمونهای تیروئید در رشد و تغییرات مغزی مؤثر هستند. بیماران مبتلابه هاشیموتو با “مه مغزی” آشنایی دارند. این عارضه دلایل متعددی دارد. از علل اصلی میتوان به التهاب مغز و انقباض عروق مغزی اشاره کرد. پروتئینهایی که از مغز محافظت میکنند (زونولین (zonulin) نامیده میشوند) همان پروتئینهایی هستند که از روده محافظت میکنند. بنابراین اگر فردی دچار افزایش نفوذپذیری روده (روده چکه کن) شده باشد، ممکن است نفوذپذیری سدهای دفاعی مغز او نیز افزایشیافته باشند.
هنگامی که مغز شما دچار التهاب میشود، دچار مه مغزی میشوید، حالتی که زوال سلولهای مغزی سرعت میابد.
دو نشانه اصلی در این زمینه وجود دارد:
افسردگی
خستگی
جای تعجب نیست که یکی از شایعترین داروهای تجویزشده در هاشیموتو، داروهای ضدافسردگی است. اگر این علائم را دارید، باید از مغز خود حمایت کنید. مه مغزی نوعی پاسخ سیستم ایمنی در سلولهای مغزی است. سیستم ایمنی مغز مشابه سیستم ایمنی سایر قسمتهای بدن عمل نمیکند.
سلولهای ایمنی مغز (به نام میکروگلیا) شبیه مسلسلهای اتوماتیک عمل میکنند. آنها تمایل دارند سریع و بیشازحد واکنش از خود نشان دهند، و وقتی این کار را انجام میدهند، مغز شما دچار التهاب (مه مغزی) میشود.
در برخی از بیماران، لووتیروکسین میتواند مه مغزی را بهبود بخشد. اما در برخی بیماران نیز بهبود نمییابد.
شما باید التهاب مغز را به روشهای دیگر کاهش دهید. یکی از گیاهان مهمی که در این زمینه استفاده میشود، زردچوبه است.
تیروئید و کلسترول
در کمکاری تیروئید، تجزیه و مصرف کلسترول توسط بدن کاهش مییابد. بنابراین سطح کلسترول، تری گلیسیرید و LDL در بدن شما افزایش میابد. با مصرف لووتیروکسین و بازگشت تعادل به سطح هورمونها معمولاً سطح آنها به میزان طبیعی بازمیگردد.
تیروئید و کیسه صفرا
عملکرد کیسه صفرا نیز در کمکاری تیروئید تحت تأثیر قرار میگیرد. مطالعات نشان داده است که در کمکاری تیروئید کیسه صفرا مقداری بزرگتر شده و بهطور کامل منقبض نمیگردد. بنابراین در صورت عدم رعایت تغذیه سالم، احتمال تشکیل سنگهای صفراوی افزایش مییابد. یکی از دلایل تأثیر کمکاری تیروئید بر روی کیسه صفرا این است که هورمون تیروکسین (T4) در باز شدن دریچه کیسه صفرا که دریچه اودی نامیده میشود مؤثر است. باز نشدن کامل دریچه اودی باعث میشود، صفرا بهخوبی جریان نداشته باشد، بنابراین احتمال تشکیل سنگ در مجاری صفراوی افزایش مییابد.
تیروئید و قلب و عروق
هورمونهای تیروئید تأثیر زیادی بر عملکردهای شریانها و رگهای بدن دارند. سطح پایین (T3) اغلب با بیماریهای قلبی عروقی مرتبط است. یکی از شایعترین مشکلات بیماران هاشیموتو، سرد بودن دستوپاها میباشد. ریزش مو نیز میتواند ناشی از جریان ضعیف خون در پوست سر باشد. رشد قارچهای ناخن نیز میتواند نشانهای از ضعیف بودن جریان خون باشد. عملکرد پایین تیروئید به این معنا است که اکسید نیتریک کمتری در عروق خونی موجود است، این امر میتواند منجر به آسیبدیدگی عروق شود، در صورت بالا بودن کلسترول، احتمال تجمع پلاکها افزایش مییابد.
در افرادی که لووتیروکسین مصرف میکنند و هورمونهای تیروئید خود را به تعادل میرسانند، بسیاری از این مشکلات برطرف میگردد.
روده و تیروئید:
هورمونهای تیروئید تأثیر مستقیمی بر حرکت کل دستگاه گوارش دارند. هورمونهای تیروئید باعث افزایش انتقالدهندههای عصبی موجود در روده میشوند، جریان خون روده را افزایش میدهند، همچنین باعث افزایشترمیم و بازسازی سلولهای روده میشوند.
کمکاری تیروئید میتواند حرکت عضلات دستگاه گوارش را کند کرده و بر اعصاب سیستم گوارش اثر بگذارند. کمکاری تیروئید بر “عصب واگ” اثر میگذارد، این امر میتواند بهطور مستقیم و غیرمستقیم منجر به کاهش حرکت رودهها شود. در حقیقت، همان تخریب عصبی که در مغز اتفاق میافتد، میتواند در سیستم عصبی موجود در عضلات رودهها اتفاق بیفتد (برای همین است که برخی از متخصصین رودهها را مغز دوم انسان مینامند).
این حالت میتواند سه مشکل رایج در افراد ایجاد کند:
۱- یبوست: یکی از شایعترین شکایت بیماران مبتلابه کمکاری تیروئید و هاشیموتو یبوست است. حرکت رودهها آهستهتر شده و زمان بیشتری طول میکشد تا رودهها تخلیه گردند.
۲- اختلال در جذب: افراد مبتلابه کمکاری تیروئید و هاشیموتو ممکن است در جذب ویتامینها، مواد معدنی و مواد مغذی از غذاها دچار اختلال شوند. این امر میتواند منجر به مشکلاتی ازجمله کمبود پروتئین، کمخونی و کمبود ویتامینها شود. ممکن است برخی از مبتلایان به کمکاری، مکرر دچار اسهال شوند که این امر نیز میتواند در جذب مواد مغذی اختلال ایجاد کند.
۳- دیس بیوسیز (به هم خوردن تعادل باکتریهای دستگاه گوارش): افراد مبتلابه کمکاری تیروئید و یا هاشیموتو اغلب دچار رشد بیشازحد مخمرها، باکتریهای مضر و قارچها در رودههای خود میشوند. اگر فردی حساسیت به گلوتن و یا مواد غذایی نیز داشته باشد، سرعت حرکت مواد غذایی و ترمیم لایه پوششی روده باز کندتر میشود. این امر شرایط بیمار را بدتر خواهد کرد. گلوتن باعث تخریب لایه مخاطی رودهها میشود، همچنین حرکت مواد غذایی در رودهها را کندتر کرده و بازسازی سلولهای روده را به تأخیر میاندازد، همه این موارد چرخه معیوبی در دستگاه گوارش ایجاد میکنند که بهمرورزمان هریک از این شرایط بدتر میشود.
تیروئید و کبد
هورمون (T4) توسط غده تیروئید ترشح میشود، برای آن که بدن بتواند از آن استفاده کند، بخشی از آن در کبد به (T3) تبدیل میشود. بیماران مبتلابه بیماریهای کبدی، مانند سیروز کبدی، در تبدیل (T4) به (T3) دچار مشکل میشوند. همچنین ممکن است در برخی از افراد مبتلابه کمکاری تیروئید فرایندهای سمزدایی در کبد دچار مشکل شود، بخصوص سمزدایی فاز دو کبد. در چنین حالتی ممکن است تبدیل (T4) به (T3) در کبد باز کاهش یابد.
به همین دلیل سمزدایی کبد در بیماران هاشیموتو بسیار مهم است، خواه لووتیروکسین مصرف بکنند یا نه…..
تیروئید و تناسب وزن
بسیاری از بیماران مبتلابه هاشیموتو برای در تعادل نگهداشتن وزن خود دچار مشکل میشوند. در بعضی افراد این وضعیت در اثر کمبود هورمونهای تیروئید ایجاد میشود. علت اینکه برخی افراد موفق به کاهش وزن نمیشوند، بسیار متفاوت است. هورمونهای تیروئید مسئولیت فعالیتهای متابولیک بدن را به عهدهدارند، کاهش و کند شدن سوختوساز بدن، ممکن است مانع کاهش وزن و یا در برخی افراد حتی منجر به افزایش وزن شود. همچنین کمکاری تیروئید میتواند توانایی بدن برای استفاده از اسیدهای چرب آزاد کاهش دهد، این وضعیت باعث میشود چربیها بهخوبی تجزیه نشوند. کند شدن سوختوساز بدن و کاهش تجزیه چربیها منجر به خستگی افراد میشود.
همچنین کمکاری تیروئید میتواند باعث کاهش تولید هورمون رشد شود، این امر میتواند منجر به از دست دادن توده عضلانی و عدم توانایی ساخت عضلات شود.
در برخی از افراد مبتلابه هاشیموتو که قادر به افزایش وزن نیستند، حمله سیستم ایمنی به غده تیروئید ممکن است آنها را برای مدتی در فاز پرکاری قرار دهد. این امر میتواند برای مدتزمان طولانی ادامه یابد. درنهایت، در بیماران هاشیموتو، به علت تخریب بافت تیروئید، آنها به حالت کمکاری بازخواهند گشت.
تیروئید و پروتئینها
در افراد مبتلابه کمکاری تیروئید ممکن است سطح پروتئین خون افزایش یابد، زیرا مویرگها متسع میشوند و پروتئینهای بزرگتر ممکن است وارد جریان خون شوند. آلبومین نیز در بدن بهآرامی تجزیه میشود. این امر میتواند پروتئین خون و ادرار را افزایش دهد.
تیروئید و سلولهای قرمز خون
کمکاری تیروئید میتواند منجر به چند نوع کمخونی متفاوت شود.
۱- کمخونی” نورموسیتیک نورموکرومیک”: کمکاری تیروئید میتواند باعث کاهش تولید هورمون “اریتروپوئیتین” شود. کاهش این هورمون میتواند منجر به این نوع کمخونی شوید. برای درمان باید بر روی درمان کمکاری متمرکز شد.
۲- کمخونی “پرنیشیوز“: این نوع کمخونی یک بیماری خودایمنی محسوب میشود که دران سیستم ایمنی بدن به فاکتور داخلی بدن حمله میکند. فاکتور داخلی کمک میکند تا ویتامین ب ۱۲ در بدن جذب شود.
گاهی اوقات در بیماریهای خودایمن چند بافت متفاوت همزمان تحت حمله قرار میگیرند.
در حدود ۱۲٪ از بیماران مبتلابه هاشیموتو، حمله خودایمن به فاکتور داخلی معده را تجربه میکنند.
اگر به داشتن این نوع از کمخونی مشکوک هستید، میتوانید انتی بادی فاکتور داخلی معده (IF ab) را آزمایش دهید.
اگر (IF ab) مثبت باشد، شما به کمخونی پرنیشیوز مبتلا هستید. این افراد به تزریق ویتامین ب ۱۲ بهتر جواب میدهند.
۳- کمخونی ناشی از فقر آهن: در کمکاری تیروئید به علت کاهش اسید معده و خونریزی ناشی از مقاومت گیرندههای پروژسترونی، ممکن است جذب آهن کاهش یابد.
برای بررسی کمبود آهن میتوانید شاخص TIBC (ظرفیت تام اتصالی ترانسفرین) را آزمایش کنید.
در صورت کمبود آهن در بدن، میزان TIBC افزایش مییابد. TIBC برای بررسی کمبود آهن شاخص مناسبی است.
در صورت کمبود آهن میتوانید با اجازه پزشک از مکمل آهن، اسید هیدروکلریک و ویتامین C استفاده کنید تا جذب آهن افزایش یابد.
افرادی که در آزمایش (CBC)(تعداد گلبولهای قرمز و سفید کامل) خود، تغییراتی را مشاهده میکنند، باید تیروئید خود را مورد ارزیابی قرار دهند. همچنین در صورت مبتلا بودن به اختلالات تیروئیدی، هرازگاهی CBC شما باید مورد ارزیابی قرار بگیرد.
چرا این موضوع مهم است؟ اگر بیماری به کمخونی یا آنمی مبتلا باشد، این بدین معنی است که سلولهای بدن او اکسیژن کافی دریافت نمیکنند، درنتیجه سایر درمانها و مکملهایی که مصرف میکنید، مؤثر نخواهند بود. زیرا سلولهای شما انرژی کافی را نداشته و بهدرستی کار نمیکنند.
سخن پایانی
تمام علائمی که تجربه میکنید، بهطور تصادفی یا اتفاقاتی رخ نمیدهند. هرکدام از آنها یک دلیل منطقی و مشخص دارند. هنگامی که شما ارتباط ارگانها با یکدیگر را درک کنید و بدانید در بدن خود دنبال چه چیزی باید بگردید، میتوانید کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید، چراکه برای درمان هرکدام از این اختلالات، راهکارهای درمانی متعددی در دسترس است.
تفاوت زیادی بین تنبلی و خسته بودن مداوم وجود دارد.
ممکن است دیگران فکر کنند شما فرد تنبلی هستید، اما واقعیت ان است که مانند بسیاری از بیمارانم، شما فقط دچار خستگی مفرط هستید.
مارک رایان متخصص طب کاربردی
مترجم: مهدی مسعودناصری